Vrouwelijke lijsttrekkers
Vrouwen spelen pas in de recente geschiedenis een grotere rol in de nationale politiek van Nederland. Het heeft lang geduurd voordat er vrouwelijke lijsttrekkers waren en er is nog nooit een vrouwelijke premier geweest.
In 1977 werd Ria Beckers de eerste vrouwelijke lijsttrekker in Nederland voor de PPR. Al eerder in 1952, 1963 en 1967 was Marga Klompé lijstaanvoerder van de KVP, maar zij was dit slechts in enkele provincies.
Velen zijn hen inmiddels gevolgd. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 waren het er tien, het hoogste aantal ooit, van in totaal 37 partijen die meededen. In 2023 zijn het er zeven - van de 26 partijen die meedoen.
Inhoudsopgave van deze pagina:
In 1918 vonden de eerste verkiezingen plaats waarbij er ook op vrouwen kon worden gestemd. Het duurde echter tot 1977 voordat er een landelijke vrouwelijke lijsttrekker kwam. Ria Beckers werd in dat jaar de eerste vrouwelijke lijsttrekker in Nederland voor de PPR en was dat ook in 1981, 1982 en 1986. In 1989 was zij lijsttrekker van GroenLinks. Marga Klompé was bij de verkiezingen in 1952, 1963 en 1967 wel lijstaanvoerder van de KVP, maar dat was zij slechts in enkele provincies.
In de jaren tachtig nam het aantal vrouwelijke lijsttrekkers gestaag toe in Nederland. Cathy Ubels werd lijsttrekker van de Evangelische Volkspartij (1982 en 1986), Andrée van Es was lijsttrekker van de PSP (1986) en Ina Brouwer van de CPN (1982 en 1986).
Ina Brouwer vormde in 1994 tevens een lijsttrekkers-duo met Mohamed Rabbae bij Groenlinks. In datzelfde jaar trad Jet Nijpels aan als lijsttrekker bij het AOV en in 1998 voerde zij de lijst van Senioren 2000 aan. Els Borst werd de lijsttrekker van D66 bij de verkiezingen van 1998.
Bij de verkiezingen van 2003 waren er vier vrouwelijke lijsttrekkers: Femke Halsema (Groenlinks), Haitske van de Linde (Leefbaar Nederland), Winny de Jong (Conservatieven.nl) en Marianne Thieme (Partij voor de Dieren). Femke Halsema bleef lijsttrekker bij de verkiezingen van 2006 en 2010 namens Groenlinks, waarna in 2012 Jolande Sap haar opvolgde. Marianne Thieme was ook lijsttrekker in 2006, 2010 en 2012 en opnieuw in 2017.
Bij de verkiezingen van 2017 waren er naast Marianne Thieme nog drie andere vrouwelijke lijsttrekkers: Tara-Joëlle Fonk (MenS en spirit/Basisinkomen Partij/V-R), Sylvana Simons (Artikel 1) en Ancilla van de Leest (Piratenpartij). De daarop volgende verkiezingen van 2021 zag een record aantal vrouwelijke lijsttrekkers, 10 in totaal, waaronder Lilianne Ploumen (PvdA), Sigrid Kaag (D66), Esther Ouwehand (PvdD), Sylvana Simons (BIJ1), Liane den Haan (50PLUS) en Femke van Kooten-Arissen (Splinter).
In 2023 waren het er zeven, onder wie Dilan Yesilgöz (VVD), Esther Ouwehand (PvdD), Mirjam Bikker (ChristenUnie), Lilian Marijnissen (SP) en Caroline van der Plas (BBB).
Jaartal |
totaal |
van gekozen partijen |
deelnemende partijen |
|---|---|---|---|
2023 |
7 |
5 |
26 |
2021 |
10 |
8 |
37 |
2017 |
4 |
1 |
28 |
2012 |
4 |
2 |
21 |
2010 |
6 |
2 |
18 |
2006 |
2 |
2 |
24 |
2003 |
4 |
1 |
20 |
2002 |
0 |
0 |
17 |
1998 |
2 |
1 |
22 |
1994 |
2 |
2 |
26 |
1989 |
4 |
1 |
26 |
1986 |
5 |
2 |
28 |
Neem contact op met de redactie van PDC voor een overzicht van vrouwelijke lijsttrekkers en hun biografische gegevens.
Meer over