Eerste Kamerfractie

Een fractie coördineert de activiteiten van deze groep Kamerleden van dezelfde partij en bepaalt tijdens de wekelijkse fractievergadering de gezamenlijke standpunten over onderwerpen die in de Eerste Kamer worden behandeld. In een fractie die uit meer dan één lid bestaat, worden de taken (beleidsterreinen en politieke onderwerpen) onderling over de fractieleden verdeeld. Dit wordt de 'portefeuilleverdeling' genoemd. Deze verdeling is veel minder gedetailleerd dan bij fracties in de Tweede kamer het geval is.

Politieke partijen willen graag zo eensgezind mogelijk overkomen. Dat geldt nog sterker voor fracties in vertegenwoordigende lichamen, zoals Tweede en Eerste Kamer, Provinciale Staten en gemeenteraden. Het ontbreken van eensgezindheid kan het duidelijkst naar buiten komen bij stemmingen. Daarom proberen fracties dat te voorkomen. Dit noemen we fractiediscipline.

Bij stemmingen stemmen de fractieleden, over het algemeen, zoals in de fractievergadering is afgesproken. In de Eerste Kamer komt het vaker dan in de Tweede Kamer voor dat enkele leden anders stemmen dan de meerderheid van de fractie.

Het komt in de Eerste kamer minder vaak tot afsplitsingen van de fractie dan in de Tweede Kamer.

In de Eerste Kamer hebben (grotere) fracties een fractievoorzitter, vicefractievoorzitter en fractiesecretaris. Ze vergaderen gewoonlijk op de vergaderdag (meestal dinsdag) in hun eigen fractiekamer.

De fractievoorzitter geeft leiding aan een fractie in de Eerste Kamer. Hij/zij zit de fractievergaderingen voor en treedt op als woordvoerder bij de algemene politieke beschouwingen over de rijksbegroting en bij belangrijke debatten.

De Eerste Kamerfracties kennen geen fractiecommissies. Wel zijn er woordvoerders per beleidsterrein, al houden Eerste Kamerleden zich vaak met bredere beleidsonderwerpen bezig dan hun collega's in de Tweede Kamer. De fractievoorzitter van regeringsfracties staat in nauw contact met die in de Tweede Kamer. Vaak woont hij of zij het overleg bij van de partijtop (ministers, politiek leider en partijvoorzitter).

Eerste Kamerfracties hebben geen of slechts enkele fractiemedewerkers. De ondersteuning wordt verzorgd door de medewerkers van de Eerste Kamer.