Dr. F.C.G.M. (Frans) Timmermans

Frans Timmermans (1961) is sinds 23 november 2023 fractievoorzitter van GroenLinks-PvdA in de Tweede Kamer. Sinds 6 december 2023 is hij Tweede Kamerlid en eerder was hij dat in 1998-2007 en 2010-2012 voor de PvdA. Van 1 november 2014 tot 22 augustus 2023 was de heer Timmermans vicevoorzitter van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker was hij verantwoordelijk voor 'betere regulering' en duurzame ontwikkeling en in de Commissie-Von der Leyen voor de Europese Green Deal. De heer Timmermans was in 2012-2014 minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Rutte II. Daarvoor was hij staatssecretaris van Buitenlandse Zaken (belast met Europese samenwerking) in het kabinet-Balkenende IV. Eerder was hij adviseur en particulier secretaris van dr. M. van der Stoel, Hoge Commissaris nationale minderheden van de OVSE.

PvdA, GL-PvdA
functie(s) in de periode 1998-heden: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, staatssecretaris, minister, lid Europese Commissie, vicevoorzitter Europese Commissie, politiek leider

1. Personalia

voornamen (roepnaam)
Franciscus Cornelis Gerardus Maria (Frans)

opmerkingen over de naam en/of titel
Drs. F.C.G.M. Timmermans (tot aan hem op 16 januari 2015 aan de Universiteit Maastricht een eredoctoraat werd verleend)

geboorteplaats en -datum
Maastricht, 6 mei 1961

levensbeschouwing
Rooms-Katholiek

2. Partij/stroming

partij(en)

-

D66 (Democraten 66), 1985
-

PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf 1990

3. Hoofdfuncties/beroepen

-

ambtenaar directie Integratie, ministerie van Buitenlandse Zaken, van 1 augustus 1987 tot 1 juli 1990
-

tweede secretaris ambassade te Moskou, van 1 juli 1990 tot 1 september 1993
-

ambtenaar directoraat-generaal voor Ontwikkelingssamenwerking, ministerie van Buitenlandse Zaken, van 1 september 1993 tot 15 maart 1994
-

medewerker Europees Commissaris mr. H. van den Broek te Brussel, van 15 maart 1994 tot 15 maart 1995
-

adviseur en particulier secretaris dr. M. van der Stoel, Hoge Commissaris voor de nationale minderheden van de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa), van 1 juni 1995 tot mei 1998
-

lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 19 mei 1998 tot 22 februari 2007
-

staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, van 22 februari 2007 tot 23 februari 2010
-

lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 17 juni 2010 tot 5 november 2012
-

minister van Buitenlandse Zaken, van 5 november 2012 tot 17 oktober 2014
-

lid en vicevoorzitter Europese Commissie, belast met betere regelgeving, relaties met de Europese instellingen, rechtsregels, fundamentele rechten en duurzame ontwikkeling, van 1 november 2014 tot 1 december 2019 (Commissie-Juncker)
-

lid en vicevoorzitter Europese Commissie, belast met klimaatactie inclusief de 'Green Deal', van 1 december 2019 tot 22 augustus 2023 (Commissie-Von der Leyen)
-

fractievoorzitter GroenLinks-PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, vanaf 23 november 2023
-

lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, vanaf 6 december 2023

takenpakket (staatssecretaris)

-

Was als staatssecretaris belast met 1. coördinatie van het regeringsbeleid met betrekking tot de Europese Unie; 2. bilaterale onderwerpen voor zover deze raken aan het Europees beleid van de regering; 3. het Europa-gerelateerde deel van de begroting van Buitenlandse Zaken; 4. de begroting van de Europese Unie; 5. het in overleg met de minister vertegenwoordigen van Nederland in de Raad voor Algemene Zaken en Externe Betrekking voor wat betreft diens coördinerende taken en in de Raad voor Economische en Financiële Zaken voor wat betreft de EU-begroting; en 6. andere aangelegenheden waarvan behartiging door de minister aan hem werd toevertrouwd.

4. Partijpolitieke functies

overzicht

-

politiek leider PvdA, vanaf 11 augustus 2023
-

politiek leider GroenLinks-PvdA, vanaf 11 augustus 2023

vorige

-

lid commissie-Koole/Duivesteijn over de PvdA en Europa, 2005 (n.a.v. het referendum over de Europese Grondwet)

lijsttrekkerschappen

-

lijsttrekker PvdA Europese verkiezingen 2019
-

lijsttrekker GroenLinks-PvdA, Tweede Kamerverkiezingen 2023, van 22 augustus 2023 tot 23 november 2023

5. Nevenfuncties

vorige

-

(gast)docent Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen "Clingendael", van 1995 tot februari 2007
-

(gast)docent Instituut Defensie Leergangen, van 1995 tot februari 2007
-

lid bestuur Stichting Theatergroep "De Federatie"
-

lid dagelijks bestuur EBN (Europese Beweging Nederland) (nog in 2005)
-

gastdocent masterclass Europese integratie, Universiteit Leiden, tot december 2004
-

lid Raad van Toezicht Stichting Zwerfjongeren Limburg
-

lid bestuur Stichting Prinsjesdagontbijt, tot 2007
-

lid Raad van Toezicht toneelgroep 'Het Vervolg' te Maastricht, tot 2007
-

columnist/publicist, o.a. in "De Limburger"
-

lid Raad van Toezicht Stichting zwerfjongeren Limburg, vanaf 2010
-

lid bestuur Stichting Prinsjesdagontbijt, van 2010 tot november 2012
-

lid Raad van Toezicht toneelgroep "Het Vervolg" in Maastricht, van 2010 tot november 2012
-

lid curatorium Stichting Nationaal Monument Kamp Vught
-

lid Raad van Advies European Cultural Foundation
-

gasthoogleraar relatie Europees burgerschap en rol van Europese universiteiten, Universiteit Utrecht, van 1 september 2010 tot 1 januari 2011 (Vrede van Utrecht-leerstoel, Centre for the Humanities)
-

lid Raad van Commissarissen betaalvoetbalorganisatie "Roda J(uliana) C(ombinatie)", van januari 2011 tot november 2012
-

columnist "NRC Handelsblad", van september 2011 tot december 2011
-

voorzitter bestuur Piketstichting, 2012

afgeleide functies, presidia etc.

-

lid Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa en West-Europese Unie, van 21 september 1998 tot 18 november 2002
-

lid Nederlandse delegatie COSAC te Stockholm, 21 en 22 mei 2001
-

ondervoorzitter vaste commissie voor Buitenlandse Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van november 2001 tot 25 september 2002
-

vertegenwoordiger namens de Tweede Kamer in de Europese Conventie voor de vaststelling van een Europese Grondwet, van maart 2002 tot juli 2003
-

voorzitter vaste commissie voor Economische Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 25 september 2002 tot 18 maart 2003
-

lid Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa en West-Europese Unie, van 27 januari 2003 tot 22 februari 2007
-

ondervoorzitter vaste commissie voor Buitenlandse Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 18 maart 2003 tot 22 februari 2007
-

lid Nederlandse delegatie COSAC te Athene, 5 en 6 mei 2003
-

lid Nederlandse delegatie COSAC te Dublin, 19 en 20 mei 2004
-

lid Nederlandse delegatie COSAC te Wenen, 22 en 23 mei 2006

comités van aanbeveling, erefuncties etc.

-

lid Comité van aanbeveling "Vrede van Nijmegen-Penning 2012"
-

lid Adviescomité John Adams Instituut

6. Opleiding

primair onderwijs

-

lagere school te Sint Stevens-Woluwe (België)

voortgezet onderwijs

-

lyceum "Saint George's English School" te Rome, van 1972 tot 1975
-

atheneum, R.K. "Bernardinus College" te Heerlen, van 1975 tot 1980

academische studie

-

Franse letterkunde, Katholieke Universiteit Nijmegen, van 1980 tot 1985
-

studie Europees recht, Universiteit van Nancy, van 1984 tot 1985
-

studie Franse letterkunde, Universiteit van Nancy, van 1984 tot 1985
-

studie geschiedenis, Universiteit van Nancy, 1985

eredoctoraten

-

eredoctoraat Universiteit Maastricht, 16 januari 2015
-

eredoctoraat Universiteit van Athene, 31 oktober 2016
-

eredoctoraat Universiteit van Salamanca, 10 september 2021
-

eredoctoraat Technische Universiteit Delft, 14 januari 2022
-

eredoctoraat Universiteit van Gent, 18 maart 2022

7. Activiteiten

als parlementariër

-

De Tweede Kamer nam op 13 november 2002 met steun van SP, GroenLinks, PvdA, D66, Leefbaar Nederland en LPF een door hem ingediende motie aan, waarin de wens werd uitgesproken dat de resultaten van de Europese Conventie aan een (Europees) referendum zouden worden onderworpen
-

Nam in 2024 de medeverdediging van Corinne Ellemeet (GroenLinks) over van een initiatiefwetsvoorstel over invoering van het discriminatoir oogmerk als strafverzwaringsgrond (35.709)
-

Voerde in april 2024 het woord bij een debat over antisemitisme
-

Diende in het debat over de regeringsverklaring in juli 2024 moties van wantrouwen in tegen de ministers Faber en Klever (beiden PVV) vanwege hun eerdere uitlatingen over 'omvolking'. De moties werden verworpen (voor stemden GroenLinks-PvdA, D66, SP, DENK en Volt).
-

Nam in 2023 de verdediging van Corine Ellemeet over van een in 2021 door Kathalijne Buitenweg en Gert-Jan Segers (CU) ingediend initiatiefwetsvoorstel over invoering van het discriminatoir oogmerk als strafverzwaringsgrond. Het wetsvoorstel ligt bij de Eerste Kamer. (35.709)

als bewindspersoon (beleidsmatig)

-

Belangrijk thema van zijn beleid als staatssecretaris was het vergroten van het draagvlak voor de Europese integratie. Dat gebeurde enerzijds door te streven naar grotere invloed van burgers op het Europese beleid en anderzijds door verbetering van de communicatie en publieke beeldvorming. Behalve burgers moeten ook het maatschappelijk middenveld en het onderwijs meer bij Europa worden betrokken.
-

Was in 2012 samen met minister Hennis verantwoordelijk voor het besluit om twee Patrioteenheden naar NAVO-bondgenoot Turkije te sturen om bij te dragen aan de bescherming tegen mogelijke aanvallen vanuit Syrië
-

Verdedigde in 2013 samen met minister Hennis met succes het voorstel voor levering van 370 militairen en 4 Apache-gevechtshelikopters voor de VN-missie in Mali (Minusma) (29.521)
-

Bracht in september 2014 samen met de ministers Hennis en Ploumen een artikel 100-brief uit over de Nederlandse bijdrage aan de internationale strijd tegen ISIS (Islamitische Staat in Irak en Syrië). Het betreft onder meer het steun aan het afsnijden van materiële, personele en financiële toevoerlijnen, opleiding van Iraakse en Koerdische strijdkrachten en steun aan de wederopbouw en de opbouw van politie en justitie in Syrië. (27.925)

als bewindspersoon (wetgeving)

-

Bracht in 2008 samen met minister-president Balkenende en minister Verhagen de wet tot goedkeuring van het Verdrag van Lissabon (herzieningsverdrag Europese Unie) tot stand (31.384)
-

Bracht in 2013 een wet tot stand tot Goedkeuring van de toetreding van de Republiek Kroatië tot de Europese Unie (33.183)

op het gebied van de EU

-

Presenteerde in mei 2015 voorstellen om nieuwe Europese regels eerst te laten toetsen op effectiviteit. Verder komt er een platform waarin betrokken maatschappelijke organisaties nieuwe regels tegen het licht houden.
-

Leidde in november 2015 namens de Europese Commissie de onderhandelingen met Turkije over gezamenlijke aanpak van de vluchtelingencrisis.
-

Werd in mei 2017 uitgeroepen tot 'Man van het Jaar' door de Gazetta Wyborcza. Deze krant was zeer kritisch op de conservatieve Poolse regering en haar constitutionele hervormingen, precies het onderwerp waar de Commissie bij monde van Timmermans sinds 2016 over in de clinch lag met toenmalige Poolse regering.
-

Werd in december 2018 gekozen tot 'spitzenkandidat' (kandidaat-voorzitter voor de Europese Commissie) namens de sociaal-democraten voor de verkiezingen van 2019.

8. Wetenswaardigheden

algemeen

-

Zette zich in 2005 samen met Hans van Baalen (VVD) en Mat Herben (LPF) in voor erkenning en onderscheiding voor de Poolse bevrijders van ons land in de Tweede Wereldoorlog
-

Pleitte in NRC Handelsblad (31 mei/1 juni 2008) voor toenadering tot D66 en GroenLinks in plaats van tot de SP. Hij betichtte de SP een conservatieve, naar binnen gerichte koers te varen, waardoor samenwerking tussen PvdA en die partij onmogelijk zou zijn.
-

Verving in april 2009 bij het overleg tussen kabinet en regerinsgfracties over de JSF namens de PvdA vicepremier Bos, die vanwege de geboorte van een zoon afwezig was
-

Was in 2011 kandidaat voor de functie van Commissaris van de Koningin in Limburg, maar werd niet voorgedragen
-

Stuurde op 16 februari 2012 een e-mail aan 50 partijgenoten, waarin hij zich verontrust toonde over een mogelijke koerswijziging van de PvdA. Aanleiding was een interview van politiek leider Cohen en partijvoorzitter Spekman met dagblad Trouw, waarin zij kozen voor een koers links van het midden en aangaven meer verwantschap met de SP te voelen, dan met partijen ter rechterzijde. De uitgelekte e-mail was aanleiding voor een discussie in de fractie en leidde het vertrek van Cohen op 20 februari in.
-

Was in 2012 kandidaat voor de functie van Commissaris voor de Mensenrechten van de Raad van Europa, maar kreeg bij een stemming in het parlement van de Raad onvoldoende steun
-

Reisde na het neerschieten op 17 juli 2014 van een Maleisisch burgervliegtuig boven oostelijk Oekraïne waarbij 196 Nederlanders omkwamen naar Oekraïne om onderzoek en repatriëring van de lichamen van de slachtoffers te coördineren
-

Hield in de Veiligheidsraad van de VN op 21 juli 2014, na aanvaarding van een door Australië ingediende resolutie over het neerschieten van vlucht MH17 boven Oekraïne, een krachtige en emotionele rede waarin hij tot internationale actie opriep, zowel bij het terugbrengen van de gedode slachtoffers als bij het vaststellen van de toedracht en vervolging van de daders. Die rede werd nationaal en internationaal geroemd.
-

Werd in 2014 uitgeroepen tot politicus van het jaar door het Opiniepanel van EenVandaag
-

Werd in 2021 door 'Natuurmonumenten' uitgeroepen tot groenste politicus van het jaar 2020

uit de privésfeer

-

Hij spreekt zeven talen, waaronder Russisch
-

In 2016 maakte filmmaker Dirk Jan Roeleven de documentaire 'De Europeaan' over hem

ridderorden
Ridder in de Orde van Oranje-Nassau, 17 maart 2010

buitenlandse onderscheidingen

-

Officier in de Orde van Verdienste van de Republiek Polen (2006)
-

Golden Laurel Branch decoration of honour, Bulgarije
-

Commandeur in de Orde van Verdienste, Roemenië
-

Chévalier de la légion d'honneur, Frankrijk (2007)
-

Grootkruis in de Orde van het Zuiderkruis, Brazilië (2008)
-

Order of the Cross of Terra Mariana, 1st class, Estland (2008)
-

Grand Cross of the Order of the Lithuanian Grand Duke Gediminas, Litouwen (2008)
-

Commandeur Grootkruis in de Orde van de Poolster, Zweden (2009)
-

Grootkruis Orde van Verdienste van de Republiek Chili (2009)
-

Grootkruis Orde van de Feniks, Griekenland (2017)

overige onderscheidingen en prijzen

-

TMPT (Tweedaagse Militaire Prestatietocht)
-

Vierdaagsekruis
-

Twintig jaar trouwe dienst als reserve-officier van de KL
-

Politieke Pluim (van de plastic soup foundation), 18 december 2018

hobby's
voetbal (supporter van Roda JC)

militaire dienst

-

dienstplichtig militair, Militaire Inlichtingen Dienst (krijgsgevangenen-ondervrager Russisch), van 6 januari 1986 tot 1 augustus 1987

9. Publicaties van/over

lijst van publicaties

-

"Glück Auf, het relaas van een Limburgse europeaan"(2010)
-

"Het Europese Project in een mondiaal perspectief: 'chez nous - de nous - et avec nous!" (oratie, 2010)
-

"Vertel me wie ik ben" (5 Mei-lezing, 2009)
-

"Broederschap" (pamflet, 2015)

redevoeringen
Abel Herzberglezing, de Rode Hoed, 10 september 2023

literatuur/documentatie

-

Hester Jansen, "'Ik wil niet in de marge van Europa zitten'", VNO-NCW opinieblad Forum, 6 juni 2007
-

Zelfportret, HP-De Tijd, 19 oktober 2007
-

Interview in "Het Financieele Dagblad", 17 november 2007
-

Toof Brader en Marja Vuijsje, "Haagse portretten. Tweede-Kamerleden, ministers, staatssecretarissen" (1999)
-

Mark Kranenburg (red.), "Zichtbaar, altijd en overal", NRC Handelsblad, 26 november 2013

10. Familie/gezin

huwelijk/samenlevingsvorm
gehuwd, 8 september 2000

kinderen
2 zonen en 2 dochters

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.