F.J. (Frans) Goedhart

foto F.J. (Frans) Goedhart
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotobureau Stokvis

Linkse journalist, die voorman in het verzet was en na de oorlog buitenland-woordvoerder van de PvdA-Tweede Kamerfractie. Schreef tijdens de Bezetting onder het pseudoniem 'Pieter 't Hoen' in verzetskranten (met name Het Parool). Was als PvdA-Kamerlid tegenstander van de Indië-politiek van de kabinetten-Drees, maar werd na een bezoek aan Indonesië in 1952 een even felle opponent van het Soekarno-regime. Met De Kadt in de jaren vijftig de meest uitgesproken anticommunist in de PvdA-Tweede Kamerfractie. Keerde zich eind jaren zestig tegen de in zijn ogen te anti-Amerikaanse koers van de PvdA en verliet in 1970 zijn partij. Eén van de grondleggers van DS'70.

Partijloos, PvdA, Groep-Goedhart
functie(s) in de periode 1945-1971: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK

Inhoudsopgave van deze pagina:


1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Frans Johannes (Frans)

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 25 januari 1904

overlijdensplaats en -datum
Amsterdam, 3 maart 1990

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • CPH (Communistische Partij Holland), tot 1934 (geroyeerd)
  • partijloos, van 1934 tot 9 februari 1946
  • PvdA (Partij van de Arbeid), van 9 februari 1946 tot 14 mei 1970
  • DS'70 (Democratisch-Socialisten 1970), vanaf mei 1970

lid tussentijds gevormde fractie(s)
groep-Goedhart, van 14 mei 1970 tot 10 mei 1971

3.

Hoofdfuncties/beroepen (7/11)

  • redacteur binnenland, dagblad "De Tribune", van 1932 tot 4 oktober 1934
  • correspondent Belgische sociaal-democratisch dagblad "Vooruit", vanaf 1938
  • uitgever illegale blad "Het Parool", van januari 1941 tot 1945
  • waarnemend hoofdredacteur dagblad "Het Parool", van mei 1945 tot 1 september 1945
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 november 1945 tot 4 juni 1946
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 8 oktober 1946 tot 10 mei 1971
  • fractievoorzitter Groep-Goedhart, Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 14 mei 1970 tot 10 mei 1971

gevangenschap/internering
  • gevangenschap strafgevangenis te Scheveningen, van 18 januari 1942 tot 23 december 1942
  • geïnterneerd polizeiliches durchgangslager te Amersfoort, van 23 december 1942 tot 1 februari 1943
  • geïnterneerd concentratiekamp te Vught, van 1 februari 1943 tot 2 augustus 1943

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/7)

  • lid bestuur Stichting "Het Parool", van 1956 tot 27 januari 1970
  • lid commissie van advies inzake het vrijwilligersleger (commissie-Van Rijckevorsel), van oktober 1971 tot maart 1972

afgeleide functies, presidia etc. (2/4)
  • lid Nederlandse delegatie naar de Tweede Conferentie van parlementsleden uit de NAVO-landen, van 19 november 1956 tot 23 november 1956
  • lid vaste commissie voor Nederlands Nieuw-Guinea (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van september 1959 tot september 1962

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Hield zich in de Tweede Kamer vooral bezig met buitenlandse zaken en defensie
  • Voerde in december 1946 namens zijn fractie het woord in het debat over het Akkoord van Linggadjati
  • Interpelleerde op 20 juli 1951 de ministers Mulderije en Teulings over de activiteiten van de Stichting 'Door de Eeuwen Trouw'

opvallend stemgedrag (0/13)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/6)
  • Was voorstander van een nationale omroep
  • Keerde zich tegen de samenwerking van PvdA met PPR en PSP in het PAK (Progressief Akkoord)
  • Trad in mei 1970 uit de PvdA vanwege de volgens hem te radicale koers en de buitenlandse politiek. Voerde bij een Kamerdebat over de uitbreiding van de Vietnamoorlog naar Cambodja het woord buiten verantwoordelijkheid van zijn fractie. Keerde zich tegen de afkeuring van de PvdA-fractie van de Amerikaanse Vietnam-politiek. Stemde met Schuitemaker, anders dan de overgrote meerderheid van de PvdA-fractie, tegen een motie-Van der Spek over terugtrekking van Amerikaanse en Zuid-Vietnamese troepen uit Cambodja en stopzetting van de bombardementen op Noord-Vietnam.

uit de privésfeer
  • Was actief in het verzet. Gaf op 25 juli 1940 de eerste "Nieuwsbrief van Pieter 't Hoen" uit.
  • Werd op 18 januari 1942 samen met dr. Wiardi Beckman op het Scheveningse strand gegrepen bij een poging om naar Engeland uit te wijken en werd ter dood veroordeeld, maar wist op 2 augustus 1943 te ontsnappen uit het kamp Vught vóór de voltrekking van het vonnis.
  • Zijn vader overleed toen hij zes jaar was; verbleef in diverse weeshuizen

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
Pieter 't Hoen (pseudoniem in het verzet)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • F. van der Molen, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1970)
  • M. de Keizer, "Goedhart, Frans Johannes", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel VIII, 50
  • M. de Keizer, "Van verzet naar Koude Oorlog; de socialistische politicus/publicist Frans Goedhart en de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd", in: "Politiek en Cultuur" (febr. 1994), 37-42
  • M. de Keizer, "'Mission impossible'. De bemiddelaarsrol van Frans Goedhart in het Nederlands-Indonesische conflict 1945-1947", in: BMGN, 1995, 380-392
  • M. de Keizer, "Frans Goedhart, journalist en politicus, 1904-1990" (2012)
  • "Goedhart, oprichter Het Parool, overleden", Trouw, 8 maart 1990

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

archivalia
archief-F.J. Goedhart, Nationaal Archief

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.